Piotr Oszurko...

  Starzynki k.Iwieńca w Republice Białoruś. Prawdopodobnie pogrzeb Piotra Oszurko. Fot. opublikowana  na facebooku w 2019 r.

Fragment wspomnień  Leokadii Woropaj:                        

"W roku 1946 w czerwcu został zamordowany przez NKWD-ów Piotr Oszurok. Był pogodny ranek czerwcowy, ledwo świt. Piotr miał 32 lata, nie był żonaty, wspaniały człowiek nikogo nie skrzywdził. Jego brat Antonii został zabrany do wojska w 1941 do Rosji i zginął pod Leninem.

Piotr mieszkał z matką. Ukrywali się z lesie jak wszyscy z AK. Był najlepszym kolegą Emila Woropaj. W czerwcu byli w lesie. Koledzy prosili go żeby nie wychodził ale on nie posłuchał, chciał pomóc matce w gospodarstwie. W nocy NKWD-ci czatowali na brzegu

lasu, było ich dużo ale ukrywali się.

Piotr nad ranem wracał do lasu z domu bez broni i w tym czasie go złapali. Zaprowadzili do domu i bili aby wydał kolegów. Nie wydał ich, Niemcy  zaprowadzili go do lasu, gdzie były wykopane doły, wrzucili go martwego do dołu i przykryli gałęziami.

Koledzy po dłuższym długim szukaniu Piotra znaleźli go gdy NKWD-ci wyjechali z lasu.

              Piotr leżał w trumnie, słońce świeciło gdy stanęłam koło niego, straszny to był widok. Ręce i nogi połamane, włosy powyrywane. Trumna stała na podwórku, było dużo ludzi ale jego koledzy nie przyszli bo bali się Niemców.

Serce krwią się zalewało na jego widok. Bardzo dużo z nim rozmawiałam, pocieszał mnie we wszystkim.

Pogrzeb odbył się na cmentarzu w Strarzynkach, postawili krzyż z napisem, że zamordowany ale po jakimś czasie NKWD-ci wyrzucili ten krzyż lecz rodzina postawiła nowy krzyż z takim samym napisem w 1946r i do dziś stoi."

Tadeusz Gasztold "Nalibocka Puszcza" , Biblioteka Ziemi Oszmiańskiej, Copyright by Tadeusz  Gasztold, Koszalin 1998, strona nr  22...

WIG. Mapa Taktyczna Polski 1924 - 1939 (ygrek mapy) 

Bućkowszczyzna. Między Kulem (wioska Kul k. Iwieńca) i Bućkowszczyzną w uroczysku "Biały Las"  stacjonował oddział AK pod dowództwem Piotra Oszurko. W skład oddziału  m.in. wchodzili: Emil Woropaj, Jan i Antoni Haramza, Józef Kwacz.

"W dniu 17 XII 1944 r. na podwórzu zaścianka zjawili się enkawudziści, wpadli do mieszkania i strzelając ranili w nogę Leokadię Harmazę oraz ujęli J. Trościankę.

Kilku akowców umknęło znanym sobie wyjściem ponieważ obowiązywała zasada nie używania broni w zaprzyjaźnionym domu.

Domownicy zostali aresztowani i odstawieni do "sielsowietu" w Litwie (wioska k. Iwieńca).

Oddział walczył do czerwca 1946 r., kiedy ujęty został dowódca Piotr Oszurko, bestialsko zamordowany w miejscu ujęcia.

Pochowany został na cmentarzu w Starzynkach.

Epilog dziejów oddziału odbył się po wojnie w Szczecinie, gdzie przed sądem stanął Antoni Haramza sądzony za próbę obalenia władzy sowieckiej."

P.S.

Ksiądz na zdjęciu to najprawdopodobniej ks. Jan Korecki..."Jeżeli chodzi o tego księdza to

jeszcze raz twierdzę, że na pewno był bardzo wysoki,  bo kiedy był w

Dalidowiczach i chodził po kolędzie to w niektórych chatach wiejskich nie

mógł wyprostować się, zawadzały jemu belki  sufitowe, żartował kiedy na końcu

w naszym domu opowiadał o przebiegu kolędy, że czasami musiał odwiedzać

wiernych na kolanach. Korecki  na imię

miał  Edward nie Jan ( Kazimierz wg. ojca Celestyna Gacka, autora "Kroniki Iwieńca") i  miał być w kościele św. Aleksego  od roku 1940 do 1947

przedtem był w parafii w Rakowie, w roku 1947 k repatriował się do Polski .

Tak scharakteryzował  księdza Zenon Kłaczkiewicz  ur. w Sietryszczu w Puszczy Nalibockiej.  

Autor tego artykułu nie wie na pewno, czy zdjęcie jest z pogrzebu Piotra Oszurko. Jest to swego rodzaju intuicja historyczna, która wywodzi się z analizy  wydarzeń na Ziemi Iwienieckiej w pierwszych latach po zakończeniu IIWŚ...

Wykorzystano: o. Celestyn Gacek (franciszkanin), "Kronika Iwieńca", Wyd. Mollimari, Wrocław 2018.

Stanisław Karlik