Kapral Jan Guzowski z Batalionu Stołpecko - Nalibockiego AK...

 

W dniu 21 lutego 2021 roku, Dmitrij Brisztien z Republiki Białoruś opublikował na fb zdjęcie żołnierza w polskim mundurze z następującym komentarzem:

"егодня у нас эксклюзив из архива уроженки Воложинщины - Анны Буйницкой. На фото, судя по форме и надписи на обороте снимка, партизан АК. Подпись снимка:

Na pamiątkę dla miłej i sempatycznej Staśki od Wini.

Dnia 8/VI 44 r."

Stołpce

"На память для милой и симпатичной Стаськи от Вини. Столбцы.

Текст приведен в оригинале и в нем допущена ошибка в слове "симпатичной". Анна пояснила, что данный снимок из коллекции ее бабушки, и она точно не знает, что за человек на снимке и какое отношение он имеет к ее семье. В любом случае, снимок замечательный со многих точек зрения. 8 июня 1944 соединения АК выдавливались советскими партизанами за Неман, шли кровопролитные стычки. Видимо вскоре герой снимка Виня тоже ушел за Неман, успев подарить Стаське фото. На фото он блистает во всей красе: в польской форме и знаками отличия, трофейным вооружением. Партизан вооружен трофейным советским пистолетом-пулеметом ППД и трофейными же немецкими противопехотными гранатами Stielhandgranate (М-24), которые славились большой задержкой от моменты выдергивания чеки из запала до взрыва. Их еще называли "колотушками". Есть надежда, что мы узнаем у судьбе Вини, если заинтересованные в этом лица приложат усилия."

Tłumaczenie:

Prezentujemy dzisiaj  interesujące zdjęcie z archiwum rodzinnego  mieszkanki ziemi wołożyńskiej  p. Anny Bujnickiej. Po umundurowaniu i napisie na odwrocie przypuszczamy, że na zdjęciu jest partyzant - żołnierz Armii Krajowej. Napis na odwrocie po polsku: "Na pamiątkę dla miłej  i sypmatycznej Staśki od Wini. Dnia 8 VI 1944 r. Stołpce."

Pani Anna wyjaśniła, że zdjęcie jest z kolekcji jej babci, a ona nie wie kim jest partyzant i, jakie relacje mogą go łączyć z rodziną. Zdjęcie na pewno jest interesujące z wielu punktów widzenia. 8 czerwca zgrupowanie AK było wypierane przez sowieckich partyzantów za Niemen, były krwawe bitwy. Widocznie  partyzant ze  zdjęciu Winia też uszedł za Niemen, ale zdążył jeszcze przekazać Stasi swoje zdjęcie. Na zdjęciu jest on w pełnym uzbrojeniu - w polskim mundurze, z wojskowymi odznakami i  zdobytym uzbrojeniem. Partyzant uzbrojony w radziecki pistolet PPD  i niemieckie granaty przeciwpiechotne - zaczepne Stielhandgranate M-24 (39), które znane były z dużej skuteczności rażenia. Jest nadzieja, że dowiemy się o losie Wini jeśli znajdą się zainteresowani..."

W opracowaniu Mariana Podgórecznego " Żbik" pt. "Nieznane dzieje Zgrupowania Stołpecko - Nalibockiego A.K. Doliniacy. T.I/ Za Niemen. Wydawnictwo Dziennikarska Spółdzielnia Pracy "Dziennik Bałtycki", Gdańsk 1991., znajduje się zdjęcie...

Ewidentne podobieństwo  partyzanta ze zdjęcia p. Anny Bujnickiej do partyzanta Jana Guzowskiego, siedzącego w środku raczej nie  pozostawia wątpliwości.

Kolejną odpowiedź znajdujemy w opracowaniu Adolfa Pilcha pt. "Partyzanci trzech puszcz", Wydawnictwo Editions Spotkania, Warszawa 1992., gdzie na str. nr 327 napisano: kapral Jan Guzowski z 1. kompanii 78 pułku piechoty, poległ w bitwie z Niemcami  6 sierpnia 1944 r. pod Truskawiem w Puszczy Kampinoskiej. 

Pochodził z m. Osowo powiat Duniłowicze woj. wileńskie. Na mocy ustawy z 1922 roku powiat odłączono od Nowogródczyzny. W miejscowości było 56 domów, w których zamieszkiwało 261 Białorusinów i 44 Polaków. Dane z Powszechnego Spisu Ludności z 1931 roku.

Na klapie lewej kieszeni munduru odznaka 27 Pułku Ułanów im. Króla Stefana Batorego z Nieświeża...

Walki partyzantów radzieckich z partyzantami polskimi rozpoczęły się  1 grudnia 1943 r. (na Wileńszczyźnie od sierpnia 1943 roku). Jest to data podstępnego rozbicia polskiego obozu partyzanckiego nad jeziorem Kromań. Radzieckie dowództwo zaprosiło  polskich dowódców na naradę dalszej wspólnej walki z niemieckim okupantem. Dowódców aresztowali, a po okrążeniu polskiego obozu, żołnierzy rozbroili. Nie rozbroili oddziału ułanów pod dowództwem chor. Zdzisława Nurkiewicza "Noc", "Nieczaj" i cichociemnego porucznika Adolfa Pilcha "Góra", "Dolina", którzy w  stanie wyższej konieczności, zawarli z Niemcami zawieszenie broni  i odbudowali polski oddział. Rozpoczęła się polsko - sowiecka walka na śmierć i życie, która trwała do lipca 1944 roku i, do wybuchu Powstania Warszawskiego, w którym polscy partyzanci  wzięli czynny i bohaterski udział.

Pod Truskawiem w Puszczy Kampinoskiej  polscy partyzanci  stoczyli zwycięską bitwę z kolaboracyjną jednostką artyleryjską Własowców - Rosjan... 

Dziękuję Panu Dmitrij Brisztien z Republiki Białoruś za udostępnienie zdjęcia na facebooku...

Stanisław Karlik